Câu trả lời là bạn vẫn phải đeo khẩu trang, vẫn phải tránh đám đông, vẫn phải thực hiện 5K. Thật vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng ngay cả sau khi bạn đã được tiêm vaccine COVID-19, bạn vẫn cần phải thực hành các biện pháp phòng ngừa đại dịch COVID theo khuyến cáo, ít nhất là trong một thời gian chờ đợi đầy đủ các nghiên cứu liên quan vaccine COVID-19. Điều đó có nghĩa là bạn vẫn cần tránh xa đám đông, tiếp tục đeo khẩu trang ở nơi công cộng, giữ khoảng cách từ 2 m trở lên với những người bên ngoài hộ gia đình của bạn và thường xuyên rửa tay.
Vậy, tại sao bạn phải tiếp tục các biện pháp phòng ngừa sau khi đã được chủng ngừa vaccine COVID-19?
Do sau khi tiêm chủng vaccine COVID-19, cần phải mất một thời gian để tăng hiệu quả của vaccine COVID-19 tạo ra miễn dịch cho bạn và cộng đồng. Với vaccine Pfizer-BioNTech, một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học uy tín The New England Journal of Medicine mới gần đây cho thấy rằng khả năng bảo vệ không bắt đầu cho đến 12 ngày sau mũi tiêm đầu tiên và đạt hiệu quả 52% trong vài tuần sau đó. Một tuần sau khi tiêm vaccine mũi thứ hai, tỷ lệ hiệu quả đạt 95%. Theo nghiên cứu tiêm vaccine AstraZeneca sau khi tiêm mũi đầu tiên, khả năng miễn dịch của người tiêm sẽ đạt khoảng 61-67%, sau mũi thứ 2 đạt khoảng 81%. Trong đơn xin cấp phép sử dụng vaccine Moderna, báo cáo tỷ lệ bảo vệ là 51% hai tuần sau lần chủng ngừa đầu tiên và 94% hai tuần sau liều tiêm thứ hai.
Như vậy, tỷ lệ bảo vệ các vaccine nêu trên không phải là 100% và có lẽ các sản phẩm vaccine mới không phải là ngoại lệ, và đến nay chưa có vaccine COVID-19 nào có tỷ lệ bảo vệ tuyệt đối trong các báo cáo gần đây. Có nghĩa là, vẫn có một tỷ lệ nhất định người đã được tiêm vaccine vẫn có thể bị phơi nhiễm virus SARS-CoV-2 và mắc bệnh COVID-19.
Vì vậy, bạn vẫn phải tiếp tục đeo khẩu trang, vẫn phải tránh đám đông, vẫn phải thực hiện 5K để bảo vệ chính mình, ngay cả khi bạn đã được tiêm phòng vaccine COVID-19 đầy đủ.
Một câu hỏi nữa, bạn có thể lây virus SARS-CoV-2 cho người khác ngay cả khi bạn đã tiêm phòng đầy đủ vaccine COVID-19 không?
Đây là một câu hỏi khá quan trọng và cân não, nhưng sự thật cho đến nay các nhà khoa học nghiên cứu về hiệu quả của các mũi tiêm vaccine COVID-19 vẫn chưa có câu trả lời xác đáng cho thắc mắc vừa nêu. Vậy trong bối cảnh chưa đủ các thông tin tin cậy, các chuyên gia sức khỏe cộng đồng thường chọn cách giải quyết là: Bạn nên hành động như câu trả lời là “Có”, và cứ mặc định là có thể lây virus SARS-CoV-2 cho người khác ngay cả khi đã tiêm phòng đầy đủ vaccine COVID-19.
Đây là lý do tại sao: Trước khi phê duyệt vaccine Moderna và Pfizer, FDA (Cục Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) chỉ hỏi các nhà sản xuất vaccine liệu sản phẩm của họ có bảo vệ mọi người khỏi COVID-19 hay không?. FDA không hỏi liệu vaccine có ngăn những người đã được tiêm phòng lây lan virus sang người khác hay không?.
Vậy bạn có thể làm lây lan virus SARS-CoV-2 theo cơ chế nào, ngay khi bạn đã được chủng ngừa vaccine COVID-19?
Thêm một mối quan tâm với vaccine COVID-19 là liệu bạn vẫn có thể bị nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng sau khi đã được chủng ngừa vaccine COVID-19, rồi chính bạn thành người mang virus SARS-CoV-2 tiềm ẩn làm lây lan virus cho người khác.
Giả sử bạn đã được chủng ngừa và bạn bị phơi nhiễm virus SARS-CoV-2. Rõ ràng nghiên cứu đã cho thấy bạn ít có khả năng phát triển các triệu chứng so với khi chưa tiêm chủng. Nhưng hệ thống miễn dịch của bạn có thể không khống chế virus hoàn toàn, có thể cho phép một số virus SARS-CoV-2 tồn tại và sinh sản và bị tống xuất ra khỏi mũi hoặc miệng của bạn trong hơi thở, ho hoặc hắt hơi. Rõ ràng giả thuyết vừa nêu không dễ loại bỏ, không ai có thể chắc chắn điều này có thực sự xảy ra hay không hoặc nếu nó xảy ra thường xuyên vẫn có thể làm phát tán virus hoạt động để gây bệnh cho người khác.
Vậy trong khi chúng ta chờ đợi câu trả lời đầy đủ về việc liệu người đã tiêm vaccine COVID-19 có thể lây bệnh cho người khác hay không. Tốt nhất, bạn nên hành động tiếp tục các biện pháp phòng ngừa 5K để bảo vệ chính mình và đồng thời bảo vệ tránh lây lan virus cho những người xung quanh, nếu không may bạn là người nhiễm virus SARS-CoV-2 không có triệu chứng.
Một tình huống nữa, bạn đã được tiêm phòng vaccine COVID-19, bạn có thể tháo khẩu trang trong phòng đông người, nếu những người khác cũng đã được tiêm phòng vaccine COVID-19?
Bạn phải luôn nhớ rằng vaccine COVID-19, dù sản phẩm nào đi chăng nữa cũng không cho hiệu quả 100%, và nhiều nghiên cứu vẫn khuyên bạn nên thận trọng. Đến một thời điểm khi hầu hết mọi người được bảo vệ, có ít virus lưu hành trong không khí và ít lưu hành trong cộng đồng hơn thì lời khuyên và tình trạng giãn cách có thể giảm bớt. Để đạt một trạng thái bình thường mới có tính bền vững, rõ ràng cần sự nới lỏng các khuyến nghị có lộ trình dựa trên nghiên cứu khoa học và thực tiễn diễn biến dịch, ứng phó mềm dẽo các kịch bản phòng chống dịch mỗi khi khi làn sóng COVID bùng phát trong cộng đồng.
Tóm lại, với tình hình dịch COVID đang hoành hành ở nhiều quốc gia hiện nay, gây tổn thất vô cùng nghiêm trọng cho phát triển kinh tế xã hội và sinh hoạt công việc của mỗi cá nhân, những chuyên gia y tế và các cơ quan chức năng liên quan thực sự vẫn muốn bạn tiếp tục đeo khẩu trang, tránh tụ tập đông người, giữ khoảng cách và rửa tay, ngay cả khi bạn đã được tiêm phòng đầy đủ vaccine COVID-19, cho đến khi nghiên cứu về tính hiệu quả của vaccine COVID-19 được công bố đầy đủ và mang tính thuyết phục.
(Tài liệu tham khảo Health)